Mu bihe by’iminsi mikuru, hirya no hino mu mihanda n’ahateranira abantu hatangira kumvikana amajwi y’abaririmbyi b’indirimbo za Noheli, abana n’abakuru baririmbira hamwe hirya no hino mu mugi. Nawe waririmba!
Ibinyamakuru nka Health Fix newsletter bavuga ko iyo umuntu yumvise undi aririmba mu ijwi ryuzuye ibyishimo bimutera amarangamutima meza, ariko nanone hari ikindi kidasanzwe kiba kiri kuba: Uwo nguwo uririmba, aba ari gukarishya ubuzima bwe mu buryo budasanzwe.
Abahanga mu bumenyi bw’imyororokere, imitekerereze n’ubuzima bw’umuntu, bagaragaza ko kuririmba, by’umwihariko kuririmbira hamwe, bifite inyungu nyinshi zifatika ku mubiri n’ubwonko.
Kuririmba si ugusohora ijwi gusa; ni igikorwa gihuriza hamwe imbaraga z’ubwonko, umutima, ubuhumekero n’imibanire y’abantu. Ni yo mpamvu bitagira aho birangirira: kuva ku babyeyi baririmbira abana babo mu nda, kugera ku masibo n’amakorari ahumuriza abaremerewe, kuririmba ni igikorwa gihuza abantu b’ingeri zose.
Abahanga bavuga ko kuririmba bifite imbaraga zitangaje ku mubiri w’umuntu. Mu buryo bw’umubiri, kuririmba bituma ubuhumekero bukorana neza kandi bigafasha cyane abafite indwara z’ubuhumekero.
Kuririmba bisaba guhumeka neza no kurekura umwuka gahoro gahoro, bikongera umuvuduko mwiza w’amaraso kandi bigatuma umutima ukora neza.
Mu bihugu bitandukanye, hakoreshwa gahunda zifasha abarwayi ba kanseri, Parkinson na stroke, aho abaririmbyi bahurizwa mu matsinda yo kuririmba, bikabafasha kongera kuvuga neza, kumva ubuzima bushoboka no kugarura icyizere.
Uretse ibyo, kuririmbira hamwe bifite umumaro urenze kure uwo kuririmba wenyine.
Mu gihe abantu baririmbira hamwe, impinduka ziba mu maraso no mu bwonko zifasha kongera imibanire no guhuriza abantu ku ntego imwe.
Abashakashatsi bagaragaje ko n’abantu bari batamenyeranye, iyo baririmbiye hamwe isaha imwe gusa, bibahuza kurusha uko byari bimeze mbere. Ni uburyo bworoshye bwo kubaka ubucuti, guhuza imitekereze no kugabanya umunaniro.
Indi nyungu y’ingenzi ni uko kuririmba bituma ubwonko bukora cyane, bugahuriza hamwe ahavugirwa amagambo, ahagenzura ibyiyumvo, n’ahagenzura ingingo z’umubiri. Iyo imbaraga z’ubwonko zifashishijwe muri ubu buryo, byongera ubushobozi bwo kwibuka, kugabanya stress no gusukura ubwoba.
Ni yo mpamvu abarwayi bagize ibikomere by’ubwonko, n’abagize ubumuga butandukanye mu kuvuga, akenshi bafashwa n’indirimbo zo mu bwana bakazisubiramo, bikabafasha kongera kuvuga no kongera ibitekerezo byabo.
Kuririmba kandi ni kimwe mu bikorwa bitanga umunezero utomoye.
Kubera imisemburo ya endorphins, imisemburo y’ibyishimo, isohoka mu mubiri iyo umuntu arimo kuririmba, ibitekerezo bibi bikagabanuka, umubiri ugahagarara neza, ndetse n’ububabare bugakenda. Ni impamvu y’uko n’aho abantu baba barahuye n’ibibazo bikomeye, kuririmbira hamwe bituma bumva baruhutse byibura ku gihe gito.
Ariko kuririmba si iby’ababishoboye gusa. Kuririmba ni impano karemano buri wese yahawe, nubwo benshi batabimenya. N’imvugo y’Abahanga ivuga iti: “Ninyoni zizi kuririmba! Nawe tuma ijwi ryawe risohoka.” Si uguhiganwa n’abandi, ahubwo ni ukwishakamo ubuzima bushya buri mu muco wo kuririmba, bityo ukarushaho kugira imibereho myiza.
Mu buzima bwa buri munsi, kuba isi igeze ku rwego rwo kugira abantu bamara igihe kinini ku matelefoni n’imashini bigabanya urugero rwo guhuza abantu mu bikorwa bya kimuntu, birimo no kuririmba. Ni yo mpamvu abashakashatsi bavuga ko abantu bari gutakaza kimwe mu bikorwa bikomeye bihuriza abantu hamwe kandi byongera ubuzima.
Kuririmba rero si ibya Noheli gusa, si iby’amakorari cyangwa abahanzi gusa.
Ni ingabire buri wese afite, uburyo bw’ingenzi bwo kunoza ubuzima bw’umubiri, ubw’ubwonko n’ubw’umutima. Ni impamvu y’uko ubwoko bwose, imico yose n’abaturage bo ku isi hose bahuza ijwi igihe cyose bibaye ngombwa: kubyara, gushyingura, kwiga, gusenga, kwidagadura no kuruhuka.
Nubwo waba utekereza ko ijwi ryawe ridahagije, wibuke ko kuririmba ari ikintu gikorera imbere mu mubiri wawe kurusha hanze. Nukomeze kuririmba, wibuke akamaro bifitiye ubuzima bwawe, kandi uhore uzirikana ko kuririmba bishobora kuba umuti w’ibikuremereye byose.
Ninyoni zizi kuririmba! Nawe nubwo waba waracitse intege, fata umwanya uririmbe, umubiri wawe uzabigushimira.